Requiem dla dziewczyny - Nevil Shute

 

"Requiem dla dziewczyny", jedna z najbardziej fascynujących książek Nevila Shute, to historia wielkiej miłości córki wykładowcy uniwersytetu w Oxfordzie i syna właścicieli posiadłości ziemskiej w Australii. Ich losy połączyła wojna; niestety, na krótko. Po stracie ukochanego jedynym dla Janet miejscem na świecie jest jego rodzinny dom w Australii. Przebywa tam incognito i przyjmuje posadę pokojówki, stając się wkrótce ulubienicą wszystkich, niemal członkiem rodziny. Dlaczego zatem popełnia samobójstwo? Powracający po kilkuletniej nieobecności brat nieżyjącego Billa usiłuje rozwiązać tajemniczą zagadkę.
Mimo sensacyjnej fabuły powieść jest przede wszystkim pięknym romansem, w którym wielkie uczucie pozostaje wartością najwyższą, ponadczasową.

Niezbyt pojmuję dlaczego Oficyna Wydawnicza Comfort tę książkę wydała w serii Biblioteka Romansu boć chociaż jest w niej mowa o uczuciu, jakie łączyło australijskiego żołnierza i angielską wrenkę, toć przecież romansem ta książka nie jest. Tak, że osoby oczekujące gorącego romansu z wojną w tle jednak, by się zawiodły. Jak wskazuje tytuł książka jest swoistym podzwonnym dla tytułowej dziewczyny. A dziewczyną tą jest Janet, która w 1939 roku po ukończeniu szkoły zamiast rozpocząć studia w Oksfordzie podjęła służbę w marynarce wojennej, a warunki wojenne, w czasie których jeszcze dorastała dojrzewając fizycznie i emocjonalnie, ukształtowała ją i urobiły sprawiając, że przestała być li tylko delikatną dziewczyną z dobrego domu. Historię Janet, tę wojenną i powojenną, poznajemy z opowieści snutej przez głównego bohatera książki Alana, Australijczyka, który razem z bratem Billym brał udział w II wojnie światowej, on jako pilot a Billy w piechocie morskiej. W 1944 roku przed lądowaniem aliantów we Francji, Alan spotkał się z Billym i wówczas ten przedstawił mu swą angielską narzeczoną, Janet, która już od 1941 roku służyła we WRENS, czyli w kobiecej pomocniczej służbie marynarki angielskiej. Wojna boleśnie dotknęła całą trójkę. Alan stracił nogi, Billy zginął a Janet straciła narzeczonego, z którym wiązała swe nadzieje na czas po wojnie. A ponadto wskutek nierozważnej decyzji i złej oceny sytuacji osobiście strąciła samolot doprowadzając do śmierci lecących nim żołnierzy sojuszników. Na to nałożyła się śmierć ojca w czasie przeprawy do Francji, ale szalę dramatycznych doświadczeń przeważyła śmierć ulubionego psa Billego, która sprawiła, że ta twarda dziewczyna, jaką się stała, załamała się nerwowo i czynny udział w wojnie dla niej zakończył się powrotem do domu, do matki. O tym wszystkim dowiadujemy się od Alana, który w 1946 roku, po wyjściu ze szpitala wraca do Australii, ale nie mogąc się odnaleźć na farmie rodziców, którzy chcą by to on ją kiedyś przejął skoro Bill nie żyje, wraca do Europy i w Londynie podejmuje pracę zgodną ze swoim wykształceniem, czyli prawnika. Nie daje mu jednak spokoju myśl co się dzieje z Janet i postanawia ją odnaleźć. I w tym celu odszukuje osoby, które bardzo dobrze znały Janet w czasach wojny i zetknęły się z nią również po wojnie. To z tych rozmów, a także jej pamiętnika, odnalezionego po ponownym powrocie do Australii przez Alana na farmie rodziców, wyłania się nam postać Janet i poznajemy jej losy w czasie wojny i po wojnie. Dowiadujemy się, jak destruktywnie na nią wpłynęły wojenne doświadczenia co przejawiło się w niemożności dostosowania się do życia w nowej, niewojennej rzeczywistości. Jak bardzo cztery lata spędzone na wojnie; środowisko w którym przebywała, styl życia jaki prowadziła ją zmieniły i ukształtowały, że swój los chciała koniecznie wiązać tylko i wyłącznie z WRENS, powrót do których się jej wciąż marzył a nadzieja wzrastała wraz z nowym konfliktem wojennym. I jak trafiła na farmę rodziców swego byłego narzeczonego. Alan wędruje drogą jaką przebyła Janet w poszukiwaniu swojego miejsca, ale niestety nie udaje mu się jej odnaleźć, gdyż w pewnym momencie ślad się urywa. Gdy ją odnajduje niespodziewanie po powrocie do domu, do Australii jest już za późno, gdyż Janet podjęła jedyną słuszną według niej decyzję. Łącząc zapiski w znalezionym jej pamiętniku z tym co się dowiedział o niej w trakcie poszukiwań Alan próbuje dociec dlaczego ta dziewczyna, która nie bała się brać czynnego udziału w wojnie bała się żyć.

Powieść okazuje się ciekawym połączeniem lekkiego kryminału i romansu, o którym z góry wiemy, że nie ma szans na happy end. Przynajmniej nie dla głównych bohaterów, gdyż powieść rozpoczyna tragiczne wydarzenie. Wyjaśnienie przyczyn tragedii ukazane jest niczym otwieranie pudełka, w środku którego ukryte jest kolejne, i kolejne, i kolejne. Główny bohater wraca do wspomnień z okresu wojny, w której brał udział wraz z bratem, jego narzeczoną i wieloma innymi postaciami powieści. Opisy te są nader rzeczywiste i dokładne, za czym przepadam.

Nie powiedziałabym, że książka jest specjalnie wybitna, ale po amerykańskim i europejskim stylu pisania, przyjemnie jest sięgnąć po zupełnie inną literaturę, której fabułę osadzono w przepięknej scenografii, a pomysł na przedstawienie dramatycznej historii jest naprawdę niebanalny.

Ocena książki: 5/10